(Του Αμπατζόγλου Δημήτρη)
Ήρθε η ώρα αναγνώστη μου να δούμε τι γίνεται εδώ μέσα. Αν δεν είσαι με το ένα πόδι στο τάφο, θέλω την υπομονή σου, γιατί ο γράφων σύμφωνα με άλλες χρονικές περιόδους θα ήταν ένας παλιόγερος έτοιμος για να τον κλάψουν Μανιάτισσες μοιρολογίστρες. Οπότε αν είσαι γύρο στα τριάντα και νομίζεις ότι τα χάλια που ζούμε είναι πρόσφατα κάνε την καρδιά σου πέτρα γιατί θ’ ανακαλύψεις ότι τα βάσανα σου είναι γηραιότερα από εσένα. Όπως έλεγε κι ο Μενέλαος Λουντέμης “Η αλογόμυγα υπάρχει σ’ αυτόν τον κόσμο περισσότερα χρόνια από το άλογο”.
Κάπου στα τέλη της δεκαετίας του 1960 η Ελλάδα είχε μόνο ραδιόφωνο. Αυτό γιατί ενώ ο διαγωνισμός για τηλεόραση είχε ξεκινήσει κανένας ιδιώτης δεν ήθελε να γίνει καναλάρχης. Όπως δεν το ξέρεις έπρεπε να στήσει αναμεταδότες στην χώρα που ήταν ένα δαπανηρό γεγονός και φυσικά όποιος έχει λεφτά σ’ αυτόν τον τόπο δεν τα επενδύει ποτέ στην καινοτομία αν κάποιος δεν κάνει την βρομοδουλειά της έρευνας και δεν υποστεί τους κινδύνους της πρωτοπορίας. Έτσι το Εθνικό ίδρυμα ραδιοφωνίας (ΕΙΡ) έφτιαξε το πρώτο κρατικό τηλεοπτικό κανάλι την ΕΙΡΤ που μετέπειτα μετονομάστηκε σε ΕΡΤ. Φυσικά δεν έγινε δωρεάν καθώς πληρώνεις αυτήν την “καινοτομία” του ‘60 (τριτοκοσμικές χώρες είχαν τηλεόραση από το ‘50) ακόμα στον λογαριασμό του ρεύματος. Κι επειδή σαν χώρα είχαμε το ίδιο καθεστώς με τις χώρες της Λατινικής Αμερικής και Ευρώπης (Χούντα (Junta) στα Ισπανικά) οι “Ηγέτες” μας έφτιαξαν ένα δικό τους πληρωμένο από την εργασία των στρατιωτών και με κάτι ξεχασμένα μηχανήματα που τους είχε δωρίσει ο πάτρωνας τους , Τη γνωστή Υπηρεσία Ενημερώσεως Ενόπλων Δυνάμεων (ΥΕΝΕΔ). Στην Αρχή όλα πήγαιναν καλά μιας και οι περισσότεροι Έλληνες ακούγαμε ακόμα ραδιόφωνο. Και μάλιστα κάποιοι προτιμούσαν ν’ ακούνε τις ειδήσεις από ελληνόφωνες εκπομπές του εξωτερικού (Αν και αυτό εξασφάλιζε πολλές φορές τον Ασφαλίτη έξω από την πόρτα σου). Έλα όμως που οι ένοπλες διακυβερνήσεις είναι δαπανηρές και κρατάνε λίγο κατά τον τότε “Εθνάρχη” που την κοπάνησε στο εξωτερικό και άφησε τον λαό να βγάλει το φίδι από την τρύπα (όπως συμβαίνει πάντα στην χώρα μας). Έτσι περάσαμε στην μεταπολίτευση που το τηλεοπτικό καθεστώς στις πρώτες δεκαετίες του μένει αναλλοίωτο. Δύο κανάλια με ακριβές διαφημίσεις και με μόνη καινοτομία κάποιους διαφημιστές- Σκηνοθέτες που ξεκίνησαν με την έλευση του μεγαλύτερου, κατά τον Ρένο Αποστολίδη, παπατζή που γνώρισε αυτή η χώρα. Το ζήτημα ήταν ότι η τηλεόραση ήταν ακόμα ακριβή μιας και απαιτούσε άδεια πλέον άδεια και ήταν ένα φιλέτο που έτρεφε πολλούς καρεκλοκένταυρους. Ο λαός παραδομένος στα δύο κανάλια περίμενε την αλλαγή με κάτι κεραίες που έπιαναν την τηλεόραση της Γιουγκοσλαβίας, της
Τουρκίας ή της Ιταλίας ανάλογα σε ποια σύνορα βρισκόσουν κοντά. Το κουτόχορτο σερβίρονταν στον λαό με κρατική επιδότηση από την ΕΡΤ1 και την ΕΡΤ2 (την πρώην ΥΕΝΕΔ) και ένα τοπικό κανάλι της συμπρωτεύουσας την ΕΡΤ3. Υπήρχε και η ΕΡΤ4 στην Πάτρα αλλά δεν βάζω το χέρι μου στην φωτιά γι αυτό.
Τα νερά ήρθε να τα ταράξει ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης που σαν αντίπαλος με το κυβερνητικό παπατζηλίκι ήθελε να μας πασάρει το δικό του που ήταν της τότε Αξιωματικής αντιπολίτευσης (Αν και εγώ πάντα την θεωρούσα Αξιωματική συμπολίτευση). Έτσι έφτιαξε το FM 100 και το TV 100 με τα ΜΑΤ να προσπαθούν να τον κλείσουν και τους “πολίτες” να πηγαίνουν στα Links για να υπερασπιστούν το “Δικαίωμα στην ενημέρωση”. Και επειδή ο τοπικός άρχοντας είχε βλέψεις στο Ελληνικό κοινοβούλιο δεν ήθελε να χάσει την μάχη με τίποτα. Χρησιμοποίησε μια δορυφορική αναλογική κεραία και έκανε τον σταθμό του αναμεταδότη για δορυφορικά κανάλια της Ευρώπης (RTL, SKY, MTV) και όλα αυτά τα κανάλια ποιοτικής υποκουλτούρας που δεν τα έβλεπε κανένας σοβαρός κάτοικος των εν λόγω κρατών. Επιτέλους ο Έλληνας είδε δωρεάν Τσόντες στην νυχτερινή ζώνη, καλλιτέχνες της μιας επιτυχίας, και τα πρώτα HOAX επιμελημένα μ’ έναν υβριδικό (ψηφιακό και αναλογικό) τρόπο. Γεμίσαμε με Δημοτικούς σταθμούς που έπαιρναν παιδάκια από τα ΤΕΛ και τα ΤΕΙ για να επανδρώσουν το τεχνικό τμήμα τους, παρδαλές τεχνητές ξανθιές και δημοσιογράφους ειδήσεων του κιλού για το υπόλοιπο πρόγραμμα τους. Τότε πιλοτικά ήρθε και το πρώτο αναλογικό κωδικοποιημένο σήμα συνδρομητικής τηλεόρασης όπως και οι πρώτες οικιακές δορυφορικές κεραίες. Ο δρόμος για ν’ αποβλακωθούμε είχε ανοίξει για τα καλά.
Θυμάσαι για κάτι ιδιώτες που δεν ήθελαν ν’ αναλάβουν τηλεοπτικές άδειες το 1960; Ε μετά από τριάντα χρόνια μας έκαναν την τιμή. Κι επειδή η νόμιμη άδεια κόστιζε πήραν δωρεάν άδεια δοκιμών (ακόμα έτσι δουλεύει η ιδιωτική τηλεόραση). Το βασικό τους ατού στην αρχή ήταν οι τηλεοπτικές σειρές από κάποιον Βρετανικό ή Αμερικάνικο κάδο ανακύκλωσης και τα Αμερόληπτα και Ανεξάρτητα δελτία ειδήσεων. Νέα ψηφιακή τεχνολογία στα εφέ και πολλοί Δημοσιογράφοι τηλεφωνήτριες ή δακτυλογράφοι της ΕΡΤ απέκτησαν θέση στην ζωή μας. Δευτεροκλασάτοι καλλιτέχνες έγιναν παρουσιαστές και Γιουσουφάκια της εκκλησίας κωμικοί. Και μιας και η βλακεία έρχονταν με μορφή παλιρροϊκού κύματος στον τηλεοπτικό μας χρόνο μπήκαν εκπομπές κιτρινισμού με παρουσιαστές που δεν ντρέπονταν να δηλώσουν το περιεχόμενο που πουλάνε και εκδότες που έφτιαχναν τις ειδήσεις με συνοδεία μελοντικών πορνοστάρ. Εκεί αρχίσαμε να πιάνουμε και πάτο σαν λαός γιατί απλά τους πιστεύαμε. Εμείς ο “Εξυπνότερος λαός του κόσμου”.
Και μπαίνουμε στην ψηφιακή εποχή. Η αναλογική συχνότητα είναι κάτι ακριβό και θέλει μεγάλο εύρος κύματος. Έτσι χωρίς πολλά “κλικλίκου” μπήκαμε στο διαδίκτυο χαζεύοντας ότι παπαριά μας σέρβιρε ο καθένας και στην ψηφιακή τηλεόραση για να μπορεί και η ογδοντάρα γριά που είχε οργασμό με τους λόγους του “Αντρέα” να συνεχίσει να τρώει τον σανό της χωρίς να εξαρτάται από τα Pull down menus. Αλλά ας αφήσουμε τις γριές να πεθάνουν ήσυχες μπροστά στις δυο αγαπημένες τους ενημερωτικές εκπομπές . Κι ας πιάσουμε εσένα αναγνώστη μου που με κόπο έφτασες μέχρι εδώ.
Για να μπορέσεις να διαβάσεις αυτό το κείμενο σημαίνει ότι η διαδικτυακή αναγνωστική σου ικανότητα είναι μεγαλύτερη από την δική μου. Αν εγώ διαβάσω δυο κόλες Α4 στην οθόνη θέλω μετά ένα εξάωρο για να συνέλθω από τον πονοκέφαλο. Για να έχεις φτάσει μέχρι εδώ σημαίνει ότι είσαι νέος γεμάτος ζωή και εκεί έξω υπάρχει ένας πραγματικός κόσμος ν’ ανακαλύψεις απλά περπατώντας (μην πάρεις αμάξι γιατί τότε δεν είσαι παρά ίδιος με την γριά που περιμένει το τέλος της. Έχει πόδια ). Εγώ μπορώ να γράφω ως τώρα την κάθε χαζομάρα που βγαίνει από το κεφάλι μου. Το ίδιο κάνουν εδώ μέσα κάποιοι και βγάζουν λεφτά εις βάρος σου από τον χρόνο που διαθέτεις. Δεν λέω μέσα στα σκουπίδια μπορείς να βρεις θησαυρούς. Αλλά αυτοί αφορούν την τέχνη και την επιστήμη είναι κάτι βαρετές σελίδες που για να μπεις πρέπει να έχεις πραγματικά λόγο. Αν η δωρεάν ταινία που θα δεις στην τηλεόραση είναι γεμάτη διαφημίσεις τότε την έχεις πληρώσει ακριβά με το χρόνο σου. Αν βλέπεις ειδήσεις εδώ μέσα τότε να ξέρεις ότι οι περισσότερες είναι το ότι κατεβάσει το κλούβιο κεφάλι το καθενός χωρίς να εξαιρώ τον εαυτό μου. Χθες λέγαμε για το πως κατάφερε ένας γνωστός να φτιάξει μια ευφάνταστη ιστορία που την είδε ξαφνικά κοινοποιημένη σαν άρθρο σε μια επίσημη διαδικτυακή εφημερίδα. Πάψε να τρως κουτόχορτο. Τα πραγματικά γεγονότα συμβαίνουν μόλις κλείσεις τον υπολογιστή και το κινητό σου και δεις γύρο σου.
Υ.Γ. Για ότι δυσκόλευσε και κάποιες πηγές θα τα βρεις σε συνδέσμους μέσα στο κείμενο. Για τα υπόλοιπα ψάξε μόνο σου γιατί δεν έχω τόσα λεφτά για να πληρώνω αποζημιώσεις σε κομπλεξικούς χαραμοφάηδες που ζουν ούτως ή άλλως εις βάρος μου. Για το ορθό ή μη όσων γράφω θέλει και λίγο φαντασία από μέρους σου, Αναγνώστη μου.
