Παρασκευή 19 Απριλίου 2013

Η κοινωνία του θεάματος




Άρτος και θέαμα. Ένα εργαλείο χειραγώγησης συνειδήσεων τόσο αρχαίο που είναι εντυπωσιακό πως διαχέεται σε όλη μας την ζωή. Οι Ρωμαίοι ισχυρίζονταν πως η πιο αιματηρή μονομαχία είναι λιγότερη επικίνδυνη από μια θεατρική παράσταση (γέννημα καθαρό της δημοκρατίας αν και προϋπάρχει σαν Δοξαστικό δρώμενο). Ίσως για αυτό το πρώτο που χάθηκε από τον αρχαίο κόσμο ήταν το θέατρο που αντικαταστάθηκε από την παντομίμα (αξιόλογο είδος που απαιτεί όμως θεατή που να διαβάζει πολύ προσεκτικά τις κινήσεις ώστε να βρει το μήνυμα)...
Ένα θεατής που απλά βλέπει μια κίνηση και κυρίως βίαια είναι ανίκανος να αντιδράσει σε σχέση με έναν θεατή που σκέφτεται αυτά που του μεταδίδει ένα διάλογος μεταξύ τραγικών ή κωμικών προσώπων. Η Αντιγόνη δημιουργεί διλήμματα μεταξύ του νόμιμου και του ηθικού και οι όρνιθες δίνουν την ελπίδα ενός ελεύθερου κόσμου που χλευάζει την εξουσία (ακόμα και αυτό το δημοκρατικό πολίτευμα που στα χέρια αδιάφορων πολιτών και δημαγωγών γεννά την τρομοκρατία ή την οχλοκρατία και το παρακράτος) 

Αν παρακολουθήσουμε τις θρησκείες βλέπουμε ότι στο θέαμα της λειτουργίας ουσιαστικά είναι ένας δοξαστικός «μονόλογος» που δεν αμφισβητεί τίποτα και κυρίως αναδεικνύει την υπακοή σαν ύψιστη αρετή. Παρακολουθούμε δηλαδή μια θεατρική παράσταση που αντί να ενεργοποιήσει ουσιαστικά υποτάσσει τον Θεατή.
 Το ίδιο είναι και μια ταινία της αμερικάνικής κινηματογραφικής βιομηχανίας που με τα πρότυπα του υπεράνθρωπου επιβάλει την θέληση του πρωταγωνιστή στον θεατή. Ναι φίλοι μου το θύμα που σκοτώνει ο Rambo ή ο κακός του Superman είσαι εσύ που δεν θα υπακούσεις στην βούληση του προϊσταμένου του. Που θα σκεφτείς κάτι παραπάνω από διαμελισμένα πτώματα. Δεν είναι άλλωστε παράξενο ότι αυτές οι ταινίες χρηματοδοτούνται με κρατικά κονδύλια με την προϋπόθεση να εμφανίζονται σκηνές με την Αστερόεσσα
Το θέμα εφαρμόζεται σε όλες τις μορφές εξουσίας με σκοπό να κρατάει τον άνθρωπο χαμηλά και άβουλο. Στο παιχνίδι είναι και τα δελτία ειδήσεων καθώς και οι αθλητικοί αγώνες των μεγάλων διοργανώσεων που πάντα μυρίζουν μίζες ,ντόπα, καταστολή, κατά. Άλλωστε φίλοι μου οι ολυμπιακοί αγώνες είναι ένα ιερό θέαμα που δεν χρειάζεται σπόνσορα ούτε κρατικό ούτε ιδιωτικό. Τόσο οι Ολυμπιακοί όσο και τα Ηραία είναι θρησκευτικές γιορτές βασισμένες σε μια θρησκεία που δεν έχει δόγμα και αποδέχεται όλα τα μέλη της κοινότητας, χωρίς την βία και τις αιρέσεις που οδηγεί ο συγκεντρωτικός μονοθεϊσμός.
Για αυτό κάθε φορά που λες ότι έχει μια άποψη πρέπει να σκέφτεσαι τις συνήθειες σου. Κι επειδή αυτό έρχεται πολλές φορές σε αντίθεση με το πώς διαθέτεις τον ελεύθερο σου χρόνο σκέψου το ξανά. Ένα ποδοσφαιρικός αγώνας μεταξύ φίλων έχει μεγάλη διαφορά από αυτό το τερατούργημα που σου προβάλουν τα κανάλια ή οι ΠΑΕ. Οι οργή σου δεν έχει ανάγκη από μασκοφόρους εκδικητές να τη πατρονάρουν, και η τέχνη δεν έχει ανάγκη τους πατρόνους τους γκαλερίστες, ή τις πίστες. Η αρχαία τραγωδία υπάρχει στις μέρες μας και την ζεις μαζί με την κωμωδία στις αναλογίες που όρισε το θέατρο του Χρυσού αιώνα. Το θείο δεν έχει ανάγκη δοξασίας αλλά εσωτερικού διάλογου. Ναι το θέαμα είναι δική σου υπόθεση και σου ανήκει. Μπορείς να διασκεδάσεις με την αρχή του "Λάθε Βιώσας" (Αν και ο Επίκουρος περιγράφεται πιο πολύ σαν δαίμονας παρά σαν φιλόσοφος ) φτιάχνοντας και οργανώνοντας μόνος σου τον τρόπο που θα περάσεις καλά . Η κοινωνία του Θεάματος είναι ο αρχαίος τρόπος των «ειδικών» ώστε να ζουν από την καμπούρα σου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου